انرژی، یک نیاز اساسی در استمرار توسعه اقتصادی و تأمین رفاه زندگی بشری است. این در حالی است که امروزه با توجه به مسائلی نظیر ازدحام جمعیت، رشد اقتصادی و ضریب مصرف و در مقابل محدودیت دوام ذخایر فسیلی و نگرانیهای زیست‌محیطی دیگر نمی‌توان به الگوهای رایج مصرف انرژی متکی بود.
با توجه به وابستگی قابل توجه امور اقتصادی و سیاسی کشورها به میزان بهره‌وری آنان از منابع فسیلی، محدودیت و در عین حال مرغوبیت منابع فسیلی مؤید اهمیت کاربرد منابع مذکور در مصارفی بهتر از احتراق است؛ ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست.
این در حالی است که سیاست انرژی ایران بیشتر بر رشد تأمین انرژی مورد نیاز از طریق نفت و در سالیان اخیر بر توسعه گازطبیعی متمرکز شده است و روند موجود در کشور می تواند ایران را با وجود منابع غنی نفت و گاز تا قبل از افق ١٤٠٠ از یک کشور صادرکننده انرژی به یک کشور واردکننده بدل کند. بنابراین با توجه به نقش حیاتی انرژی برای جوامع بشری و به منظور تضمین حضور بلندمدت ایران در بازارهای بین‌المللی انرژی، اصلاح الگوی مصرف و اجرای راهکارهای بهینه‌سازی مصرف و ارتقای کارآیی انرژی امری ضروری است.
در شناسایی مناسب‌ترین کانونهای بهبود کارآیی انرژی، عمده توجه به صنایع بزرگ و انرژ‌ی‌بر معطوف است و کسب و کارهای کوچک و متوسط کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند. این در حالی است که برآوردها حاکی از ٣٠ تا ٤٠ درصد پتانسیل بالقوه در بخشهای صنعتی کوچک تا متوسط، ضمن حفظ فناوریهای موجود است.
براساس تعریف سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، SMEها شرکتهای مستقلی هستند که شمار کارکنان در آن از حد استاندارد کمتر است و در برخی کشورها به تناسب ابعاد، فروش سالانه، هزینه، دارایی یا میزان سرمایه‌شان به سه دسته میکرو، کوچک و متوسط تقسیم می‌شوند. اگرچه هر SME مصرف انرژی را به نسبت کوچکی در مقایسه با صنایع پرمصرف به خود اختصاص می‌دهد ولی مصرف تجمعی آنها با کسب و کارهای بزرگ قابل رقابت است.
در توضیح بیشتر، SMEها بخش مرکزی اقتصاد جهانی هستند که ٩٩ درصد از کسب و کارها و ٦٠ درصد از مجموع کارکنان را در سطح بین‌المللی تشکیل می‌دهند. این مراکز در حدود ٥٠ درصد از ارزش افزوده ناخالص، و نیز ١٦ درصد تا ٨٠ درصد تولید ناخالص ملی را بسته به ساختار اقتصادی کشور، به خود اختصاص می‌دهند. براساس برآورد آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) این مراکز بیش از ١٣ درصد از مجموع تقاضای نهایی انرژی، بالغ بر ٧٤ اگزاژول را شامل می‌شوند.
با توجه به این توضیحات، اقدامات بهبود کارآیی در مجموعه SMEها می‌تواند به کاهش قابل ملاحظه مصارف انرژی، در حدود ٢٢ اگزاژول، بیش از مجموع مصرف سالانه انرژی در کشورهای ژاپن و کره، بینجامد و نیز مزایای زیست‌محیطی زیادی را به همراه خواهد داشت. از سوی دیگر، هزینه‌های انرژی در این بخش بیشتر سهم قابل توجهی از بودجه را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین مدیریت و ارتقای کارآیی انرژی مناسب در آن می‌تواند دستاوردهای اساسی را در طول زمان برای هر شرکت سبب شود.
با وجود فرصتهای قابل توجه برای صرفه‌جویی انرژی و بهبود کارآیی با هزینه‌های کم تا متوسط در SMEها، سرمایه‌گذاری در این حوزه برای کسب و کارهای مذکور به کندی پیش می‌رود و این مراکز برخلاف صنایع بزرگ در پیاده‌سازی اقدامها و بهره‌برداری از مزایای مربوطه، از قبیل کاهش هزینه‌های عملیاتی، پیشرو نیستند؛ زیرا بیشتر فاقد سطح دانش، صلاحیت، متدولوژی و منابع لازم هستند.
همسو با ارتقای سطح آگاهی و گرایش SMEها به مبحث کارآیی انرژی، می‌توان به دو منبع علمی مناسب اشاره کرد:
١- در پایان سال میلادی ٢٠١٥، سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) و سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO) با همکاری یکدیگر راهنمایی با عنوان «استاندارد ایزو ٥٠٠٠١ : سیستمهای مدیریت انرژی، راهنمای کاربردی برای صنایع کوچک تا متوسط (SMEs)» تهیه کردند؛ هدف از تهیه این مستند، ارائه مثالها و راهنمایی جامع برای SMEها به منظور آشنایی با اجزای اصلی سیستمهای مشابه و کسب مهارت لازم به منظور شناسایی و پیاده‌سازی اقدامهای کارآیی انرژی بدون نیاز به سرمایه‌گذاری در سیستمها و فناوری جدید است.
٢- آژانس بین‌المللی انرژی نیز در سال ٢٠١٥ میلادی اقدام به تهیه نقشه‌راه کرده است که چگونگی اثرگذاری برنامه‌های صحیح کارآیی انرژی بر رفع موانع موجود و تحقق گستره وسیعی از مزایای مالی و غیرمالی را شرح می‌دهد.
به نقل از شانا