ممیزی انرژی چیست؟

ممیزی انرژی مجموعه اقداماتی است جهت شناسائی، نحوه توزیع مقادیر و موقعیتهای مصرف حامل های انرژی در یک فعالیت یا فرآیند، که طی اجرای آن، فرصت ها و امکانات صرفه­ جویی انرژی مشخص و ارزیابی می­ گردد. هدف ممیزی انرژی تعیین راه­ حل­ هایی برای کاهش مصرف انرژی بر واحد تولیدی محصول(خروجی) و همچنین کاهش هزینه های بهره­ برداری می­ باشد. واژه ممیزی انرژی در فرهنگ لغت یک نمونه ­گیری برنامه­ ریزی شده و بهبود هزینه های جاری تعریف شده است، در حالیکه واژه ممیزی انرژی منظورهای زیر را برآورده می­ کند:

  • بدست آوردن مقدار و چگونگی مصرف انرژی یا تبدیل آن از شکلی به شکل دیگر.
  • مشخص­ کردن موقعیت­های کاهش انرژی.
  • برآورده کردن اقتصادی روشهای کاهش مصرف فوق.
  • فرموله­ کردن توصیه­ های بهبود پروسه.

با توجه به ارزیابی عملکرد جاری در هر فرآیند صنعتی، اولویت ها در ممیزی انرژی را میتوان شناسایی و تعیین  نمود. معمولاً در واحدهای فرآیندی واحدی که دارای پایین ترین راندمان و حداقل هزینه جهت ارتقاء راندمان سیستم باشد در اولویت نخست قرار دارد. همچنین رعایت استانداردهای لازم، خصوصاً مسائل زیست محیطی و ایمنی بایستی ملاحظه و رعایت گردد.

ممیزی انرژی

استانداردهای متفاوتی در حوزه ممیزی انرژی (صنعت و ساختمان) در دنیا تعریف شده است که هر یک به تنهایی قادر است تا کارشناسان را در مسیری مشخص جهت ارزیابی نتایج ممیزی انرژی (Energy Audit) قرار دهد.

سیاست انجام پروژه های ممیزی انرژی در شرکت خانه انرژی در حوزه صنعت و ساختمان، بر اساس استاندارد ISO 50002 طراحی شده است بطوری که شرح خدماتی مدون، بر اساس آنچه در سطوح مختلف استاندارد بدان اشاره شده و نیز بر اساس نیازهای کارفرما به اجرا در می آید. سطوح متفاوت ممیزی انرژی بر اساس استاندارد به شرح زیر است

الف) سطح ۱

ب) سطح ۲

ج) سطح ۳

الف: ممیزی سطح ۱

یک ممیزی سطح ۱ که گاهی اوقات دیدکلی نامیده می­ شود، امکان ارزیابی کلی مصرف انرژی محل جهت تعیین این که آیا استفاده انرژی منطقی یا بیش از اندازه است را فراهم می­ نماید. این استاندارد ارزیابی­ های داخلی از محل را فراهم می­ سازد به گونه ای که اثر اندازه­ گیری انرژی بتواند پیگیری و ارزیابی شود. این عمل می­ تواند نوعی مطالعه کتابخانه ه­ای باشد؛ هر چند اطلاعات ارائه شده، یا گردآوری شده باشد، ممیز نیازمند صلاحیت برای توانایی تعیین سطح کلی بازدهی محل باشد. از ممیزی سطح ۱، انتظار می‌رود که یک دیدکلی دهد، که در آن سفارش کلی صرفه‌جویی و هزینه‌ها باشد. درستی ارقام در این سطح از ممیزی معمولاً در حدود ۴۰% ±  می‌باشد.

ممیزی انرژی سطح اول

ب: ممیزی سطح ۲

ممیزی سطح ۲، منابع انرژی یک محل، مقدار انرژی عرضه شده، و اینکه انرژی به چه میزان استفاده شده است را تعیین می‌نماید. همچنین نواحی که در آن صرفه‌جویی می­ تواند محقق گردد را شناسایی کرده، اندازه‌گیری‌هایی که باید انجام شود را توصیه می کند، و بیانیه ه­ای از هزینه‌ها و پتانسیل صرفه‌جویی‌ها را فراهم می‌نماید.

 

ممیزی انرژی سطح دوم

ممیزی سطح ۲ یک بررسی استفاده انرژی است، که انتظار می‌رود یک ارزیابی مقدماتی از هزینه­ ها و صرفه‌جویی‌ها فراهم نماید. درستی ارقام معمولاً در حدود ۲۰% ±  است.

ج: ممیزی سطح ۳

ممیزی سطح ۳ تجزیه و تحلیل جزئی از نحوه استفاده انرژی، صرفه‌جویی‌هایی می تواند محقق گردد، و هزینه‌ دستیابی به آن صرفه‌جویی‌ها را فراهم می‌آورد. این ممیزی می تواند کل محل را پوشش دهد یا در یک بخش جداگانه متمرکز گردد، همچون یک فرآیند صنعتی مجزا یا یکی از بخش­های خدماتی. ممیز می­ تواند بیشتر اوقات یک متخصص جهت انجام بخش­های ویژه یک ممیزی استخدام کند یا می تواند نیازمند نصب محلی قرائت­ گری و ثبت وقایع باشد. هدف اصلی در این سطح از ممیزی انرژی، ارزیابی خصوصیات سیستم­ های انرژی، تعیین راندمان تولید، تعیین میزان کمی اتلافات و تعیین الگوی مصرف انرژی در واحد صنعتی می­ باشد که همگی با در اختیار داشتن اطلاعات فوق حاصل خواهند شد. بنابر این اقدامات زیر جهت دستیابی به اهداف ذکر شده ضروری خواهد بود.

 

م

شرکت مهندسین مشاور خانه انرژی با تکیه بر دانش فنی و تجربی مهندسین خود چارچوبی مدون بر اساس معیارهای استاندارد ISO 50002:2014 جهت طراحی شرح خدمات ممیزی انرژی در صنایع و ساختمان تهیه نموده است. طبیعی است چارچوب طراحی شده جهت انجام پروژه ممیزی انرژی، توسعه پذیر در حوزه ها متفاوت شرکت های تولیدی و خدماتی است.

 

پیشنهاد خانه انرژی جهت انجام ممیزی انرژی

جهت ارزیابی فنی و ملی و نیز انجام یک پروژه موفق ممیزی انرژی در صنعت و یا ساختمان پیشنهاد میشود تا اقدامات زیر به ترتیب صورت پذیرد.