یک اقتصاددان برجسته بازار نفت معتقد است اعضای اوپک با تمدید برنامه کاهش عرضه نفت خام در بازار می توانند سبب تداوم رشد قیمت جهانی نفت در بازار شوند.

به گزارش مارکت واچ، اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) روز پنجشنبه این هفته (چهارم خرداد‌ماه) برای بررسی سیاست‎های خود در نیمه دوم سال جاری میلادی در وین اتریش گردهم می آیند؛ گفته می‌شود بیشتر اعضا با تمدید توافق اعضای اوپک برای کاهش عرضه نفت خام تا پایان سال جاری میلادی موافقت خواهند کرد، اما این تنها گزینه اوپک نخواهد بود.

انتظار می رود اعضای اوپک مسائل زیادی را در نشست چهارم خردادماه در وین در نظر گیرند مانند عرضه عمومی سهام شرکت دولتی نفت سعودی آرامکو عربستان که قرار است سال آینده رخ دهد.

بودی گنگولی، یکی از اقتصاددانان برجسته در موسسه دان و برادستریت در مصاحبه با مارکت واچ، در این باره گفت: شرکت سعودی آرامکو اصلی ترین بازیگر در بازار کنونی به شمار می‌آید و عربستان به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت در اوپک تمام تلاش خود را به کار می گیرد تا قیمت‌ها در سطحی باقی بماند که عرضه عمومی سهام شرکت سعودی آرامکو مقرون به صرفه باشد.

در نتیجه، گنگولی ادامه داد: سعودی‌ها تلاش خواهند کرد تا کاهش تولید را در کمترین حد ممکن نگه دارند، در حالی که این احتمال وجود دارد که کاهش عرضه بیشتر هم بشود.

اعضای اوپک پارسال توافق کردند که تولید جمعی خود را از ابتدای سال ۲۰۱۷، برای مدت ۶ ماه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دهند. تولید کنندگان غیر عضو اوپک از جمله روسیه هم قول دادند که تولید خود را حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز به موازات اوپک کاهش دهند تا شاید تأثیری در قیمت در حال کاهش نفت در بازار داشته باشد و این تصمیم تا حدودی توانست موثر واقع شود.

گنگولی گفت: کاهش عرضه سبب شد قیمت های جهانی نفت خام در سطوح حداقل ۵۰ دلار برای هر بشکه باقی بماند، اگر این توافق صورت نمی‌گرفت ممکن بود شاهد افت شدیدی در قیمت‌های جهانی نفت خام باشیم.

وی افزود: این‌که نتیجه تصمیم اعضای اوپک همان هدفی بوده که آنها دنبال می کرده اند یا این که کاهش عرضه به اندازه کافی بوده، طی چند ماه آینده مشخص خواهد شد.

گزارش ماهانه آژانس بین المللی انرژی نشان داد که میزان پایبندی اوپک به برنامه کاهش عرضه حدود ۹۶ درصد بوده است که رقمی تاریخی برای سازمانی به حساب می‌آید که معروف است اعضای آن به ندرت به تعهدهای کاهش تولید پایبند بوده اند.

با وجود کاهش عرضه در بازار که از ابتدای امسال آغاز شد، قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال و نفت خام آمریکا هر کدام از ابتدای امسال هشت درصد افت داشته است.

گنگولی گفت: برنامه کاهش عرضه اوپک در ابتدا توانست افزایش قیمت را به بازار تحمیل کند اما اینکه این سطح قیمت پایدار خواهد بود یا خیر به ادامه کاهش عرضه بستگی خواهد داشت. انتظاراتی که از تقاضای جهانی برای نفت خام می‌رود و همچنین عواملی مانند تولید نفت آمریکا که اوپک در آنها تأثیری ندارد نیز از دیگر عواملی هستند که در تعیین سطح قیمت ها تأثیر گذار خواهند بود.

پیامدهای احتمالی

به گفته گنگولی، اوپک به احتمال زیاد (۷۵ درصد) برنامه کاهش عرضه خود را برای یک دوره ۶ ماهه دیگر تمدید خواهد کرد.

وی گفت: این احتمال موضوعی است که ما در پیش بینی‌های خود مد نظر قرار داده ایم. موسسه دان و برادستریت پیش بینی کرد که قیمت هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال به میانگین ۵۵ دلار برای امسال برسد.

گنگولی تصریح کرد: شمار دکل‌های حفاری آمریکا در حال افزایش است اما تولید به اندازه‌ای که انتظار می‌رود افزایش نیافته است زیرا مدتی طول می‌کشد که فعالیت دکل‌های نفتی به تولید بیشتر نفت و عرضه بشکه‌های بیشتر نفت در بازار منجر شود.

وی یادآور شد: این در حالی است که اقتصاد جهانی به احتمال زیاد در نیمه دوم سال جاری میلادی رشد خواهد داشت و در این صورت در بازار هم شاهد افزایش قیمت‌ها خواهیم بود؛ حتی اگر کاهش عرضه در بازار در سطوح فعلی باقی بماند، می‌تواند به افزایش قیمت‌ها در سطحی که ما پیش بینی کرده ایم یعنی بشکه‌ای ۵۵ دلار کمک خواهد کرد.

پیامدهای ممکن

با این حال هنوز سه پیامد محتمل برای نشست اوپک و ادامه روند کاهش عرضه نفت اعضای این سازمان متصور است که البته احتمال وقوع آنها بسیار کمتر از پیامد احتمالی اول و در حدود ۱۵درصد از نظر گنگولی است.

وی معتقد است که پایبندی به کاهش تولید اوپک بیش از آن مقداری بوده که بسیاری از کارشناسان پیش بینی آن را داشته‌اند و نشانه‌هایی وجود دارد که این کاهش تأثیری در قیمت جهانی نفت داشته و به نظر می‌رسد که این توافق هم اکنون موفق بوده و به نتایج دلخواه رسیده است.

این احتمال هم وجود دارد که این توافق تمدید شود اما به صورت سختگیرانه تر که البته این احتمال به گفته گنگولی فقط ۱۰ درصد امکانپذیر است.

این موضوع ممکن است قیمت‌ها را از سطح فعلی در کوتاه مدت افزایش دهد اما این سناریو یک مشکل بزرگ دارد: افزایش قیمتی که به‌وسیله کاهش عرضه سختگیرانه حاصل شود می‌تواند از میزان پایبندی اعضا به برنامه کاهش تولید بکاهد. از طرف دیگر هم افزایش قیمت‌ها سرمایه گذاری در صنعت نفت آمریکا را افزایش می‌دهد که این احتمال هم از نظر گنگولی فقط پنج درصد است.

عواقب

پیامد نشست پیش روی اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) هر چه که باشد، تولید کنندگان نفت خام را بر سر یک دوراهی قرار می دهد.

بعد از این که سعودی آرماکو عرضه عمومی سهام خود را از سال بعد آغاز کند، ریسکی میان مدت در بازار نفت به وجود خواهد آمد. اگر قیمت‌ها خیلی بیشتر از حدی که دان و برداستریت پیش بینی کرده‌اند، برسد، این موضوع سبب می شود که که پایبندی اعضا باز هم به برنامه کاهش تولید کاهش یابد.

در شرایطی سهام آرامکو عرضه شود، سعودی‌ها کاهش میزان پایبندی اعضا را تحمل نخواهند کرد و توافق را زیر پا گذاشته و همه افزایش تولید نفت را در دستور کار خود قرار می دهند.

در نتیجه این موضوع قیمت‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد و در این جا دوباره بحث سهم بازار مطرح خواهد شد و هر که سعی خواهد کرد که سهم بیشتری در بازار برای خود کسب کند.

اوپک باید شرایط بازار نفت را دوباره در نظر گیرد و نگاهی دوباره به ادامه کاهش عرضه نفت در بازار و میزان تقاضا و همچنین رشد جهانی اقتصادی کند.

گنگولی در پایان گفت: بازار‌های نفت هیچ گاه دقیقا متوازن نیستند اما هم اکنون بازار از حالت مازاد عرضه به سمت توازن در حرکت است. تمدید ۶ ماهه توافق اوپک به فروکش کردن عرضه کلی نفت در جهان منجر خواهد شد.